Đọc Chỉ Còn Thơ ở Lại của Trần Huy Sao

NGUYỄN MẶC HUY

Tôi rất thích đọc những bài thơ viết về Ðàlạt.

Ðàlạt, thành phố không phải là nơi chôn-nhao-cắt-rún của tôi nhưng đã rất nhiều năm tôi “chôn” đời mình ở đó. Nói thế để bạn biết rằng tôi nhận Ðàlạt như một Quê Hương mà chỉ vì một lý do bất khả kháng tôi đã phải lìa bỏ. Tôi nghĩ, người ta đâu chỉ có một quê hương. Nơi nào mình yêu thương, nơi nào mình nhớ da diết khi mình phải ở xa...nơi có những yếu tố mơ hồ ràng buộc vô hình mà gắn chặt lòng mình, hồn mình với nó...đó là một Quê Hương. Ðàlạt đối với tôi như vậy. Mà không chỉ đối với riêng tôi. Nguyễn Thị Hoàng có được tác phẩm Vòng Tay Học Trò nổi tiếng một thời cũng là nhờ đất Ðàlạt ươm mầm. Hàn Mặc Tử chỉ lên chơi Ðàlạt như người khách lãng du cũng đã để lại một tuyệt tác Ðà Lạt Trăng Mờû. Nhạc sĩ Hoàng Nguyên cũng đã thành danh nhờ hai nhạc phẩm Bài Thơ Hoa Ðào và Ai Lên Xứ Hoa Ðào. Nhà văn Nhã Ca nhiều lần lên Ðàlạt trong thời làm thơ, viết văn, yêu Ðàlạt đến nỗi đặt tên cho hoa Quỳ là Vệ Ðường Hoa. Bởi vì nhà thơ thấy sau mỗi mùa mưa, Ðàlạt vàng rực hoa Quỳ đẹp biết bao !

Trường hợp Trần Huy Sao, anh không phải là người ở xa tới trú ngụ Ðàlạt. Anh là người Ðàlạt, được sinh ra và lớn lên ở đây rồi theo vận nước nổi trôi mà...nổi trôi theo vận nước. Bây giờ, qua tập thơ Chỉ Còn Thơ Ở Lại của anh xuất bản, tôi biết anh không ở xa tôi lắm. Anh hiện định cư tại San Diego, một thành phố biển phía tây nam Hoa Kỳ.

Tôi không có những tập thơ trước của anh.
Thi tập Hồn Á Ðông xuất bản trong nước hồi năm 1964.
Nhánh Rong Phiêu (thơ) xuất bản năm 1999
Xóm Ðình Ða Cát ( Tuyển tập thơ văn) xuất bản năm 2000.

Tôi chỉ có của anh một tập duy nhất, đang trước mặt tôi đây : Chỉ Còn Thơ Ở Lại. Nhưng trên nhiều báo tôi vẫn thường bắt gặp thơ Trần Huy Sao. Và mỗi lần bắt gặp như vậy, tôi thường đọc với lòng say mê thật sự. Tôi không nói liền : thơ Trần Huy Sao hay. Tôi muốn nói một điều bạn không chờ đợi: tôi muốn biết xem Trần Huy Sao nói gì về Ðàlạt !

Tập thơ Chỉ Còn Thơ Ở Lại của Trần Huy Sao do Hiên Trăng xuất bản tại San Diego năm 2002. Tập thơ thật trang nhã và dễ thương. Hình thức mỹ thuật một cách nghiêm chỉnh. Nội dung thì...chao ôi đầy Ðàlạt ! Có một vài bài tác giả để lòng cho Banmêthuột, cho Nhatrang, cho danh ca Dạ Cổ Hoài Lang (nói sai thành quen là Vọng Cổ) Út Trà Ôn...tôi vẫn thấy tâm hồn Trần Huy Sao là vầng mây bay trên vòm trời Ðàlạt vừa xanh màu trời, vừa xanh màu của rừng thông trùng trùng điệp điệp...Tôi nói, và chắc tôi không sai lầm : Trần Huy Sao vì Ðàlạt mà làm thơ. Trần Huy Sao là nhà thơ của Ðàlạt.
Tôi không phê bình hay nhận xét gì về thơ Trần Huy Sao qua tập Chỉ Còn Thơ Ở Lại. Thi sĩ Phan Ni Tấn (ND) ở Canada đã viết nơi bài tựa, đại ý cho thấy Trần Huy Sao đã có chỗ đứng trong làng thơ. Ðây đã là một lời khen thơ thật tế nhị. Có điều Phan Ni Tấn (ND) nói sai một chút về địa danh. Trần Huy Sao ở Ðàlạt, ở nơi gọi là Cây Số Bốn chớ không phải là Khu Số Bốn – sở dĩ gọi thế vì từ Bưu Ðiện Ðàlạt lên khu đó đường dài 4km (thí dụ khác : từ Bưu Ðiện Ðàlạt lên Ða Thành dài 6 km, người ta thường gọi Ða Thành là Cây số Sáu ). Cây số 4 gồm có các xóm (hay Ấp) Ða Cát, Ða Trung và Ða Thuận. Nhà thơ Trần Huy Sao ở xóm Ða Cát.

Ở cuối tập thơ Chỉ Còn Thơ Ở Lại , nhà báo Lương Thư Trung có bài bạt. Ông nói khá đầy đủ về thơ Trần Huy Sao viết về Ðàlạt và nhất là Ông đã “chấm” rất ân cần các tác phẩm của Trần Huy Sao với hầu hết điểm số cao. Lương Thư Trung đã nói thay tôi : “ Ở đo ùù(tức nhà thơ Trần Huy Sao) không có những suy tưởng quá cao siêu mà chỉ là nỗi nhớ, nỗi chờ mong và niềm lưu luyến về một vùng đất có tên Ðàlạt với nhiều kỷ niệm “. Ðọc thơ, thiết tưởng, cũng chỉ cần vậy. Theo tôi thế là đủ. Nhiều người làm thơ cầu kỳ kiểu cách quá, mang tính cách triết lý mà chẳng để lại gì trong tâm tưởng người thưởng ngoạn. Trần Huy Sao, rất nhẹ nhàng, dẫn tôi về Ðàlạt, về con phố Minh Mạng, về con dốc chùa Linh Sơn, về với thác Cam Ly...Anh không tả cảnh mà anh nói nho nhỏ bên tai người đọc thơ anh cái tình lâng lâng, nhè nhẹ nhưng sâu sắc, thấm thía một cách lạ lùng – ấy là tình Quê Hương ! Quê hương Ðàlạt có khác nhiều nơi khác, nó thơ mộng, nó lãng mạn, nó tình tứ ngọt ngào...

Trong bài Nơi Chốn Ði Về Trần Huy Sao viết thật chân thành :
Mai tôi về, người đừng hỏi về đâu
Ở nơi chốn mịt mù vô tận
Nơi chốn đó tôi chưa hình dung thấu
Nhưng tôi sẽ về nơi tôi phải về...

Tôi biết nơi Trần Huy Sao sẽ về, phải về. Nơi ấy là Ðàlạt. Chỉ có thể là Ðàlạt thôi. Tôi cầu chúc anh về bình yên và ở mãi đó. Tôi cũng mong có nhiều dịp được thưởng thức thơ anh viết về Ðàlạt, một nơi tôi đã nói rồi, đó cũng là quê hương của tôi, của nhà tôi, của các con tôi !

Xin cám ơn những lời thơ thật đẹp, thật nhẹ nhàng mà tha thiết về Ðàlạt của Trần Huy Sao.

Santa Ana tháng 7/2003
NGUYỄN MẶC HUY