DĨA ĐU ĐỦ SỢI& KHÔ BÒ (XẤP XẤP)

Gọi nôm na, gọn nhẹ, là món “xấp xấp”.
Xuất xứ : phía bên phải rạp chiếu bóng Ngọc Hiệp( Đàlạt), kế bên tiệm mì Khu Hưng.
Nhận dạng : một tủ kính đặt trên chiếc xe đẩy. Trong tủ có một ngăn lớn là đu đủ sắt sợi nhỏ. Bên cạnh có hai ngăn. Một ngăn là đầy ắp những miếng bò khô dát mỏng. Một ngăn nhỏ cũng đầy ắp những miềng gan bò sấy vàng đen óng mỡ.
Bên trên tủ kính, phía bên phải, có một hộc nhỏ sắp đầy dĩa nhựa loại nhỏ, bên cạnh là một ngăn hộc sâu dựng đũa tre.
Phía bên trái lại có một hộc đựng hai chai. Một chai màu đen xì dầu pha mặn ngọt. Một chai giấm màu đỏ ớt pha đường.
Bên dưới cùng có một chậu nước để, không phải rửa, mà chỉ nhúng sơ những chiếc dĩa và đôi đũa đã “xong phận sự”.
Và một chiếc khăn lau dĩa, đũa vừa mới tráng(sơ) để tiếp tục đón chào khách mới!!!
Chủ nhân : ông người Tàu chỉ độ trung niên, ốm người, ít nói. Nếu là ông (cũng) Tàu mà mập, dù cũng là ít nói mà xe không ở ngay vị trí kế bên tiệm mì Khu Hưng là “dỗm”. Dỗm có nghĩa là không xịn. Không có xịn là không có ngon cả hai nghĩa : ăn đã không ngon mà chọn chỗ lại không đúng là người sành điệu (ăn) !
Món này người mình gọi là gỏi đu đủ. Gặp ông Tàu thì ngôn ngữ bất đồng. Xí xô xí xa chi thì cũng bỏ đu đủ vô dĩa, cầm miếng bò khô tay trái, tay phải cầm cái kéo xấp xấp, những miếng bò khô nhỏ, dài đếu đặn kích thước rớt vô dĩa. Rồi cũng tay trái, cầm miếng gan bò sấy, tay phải lại xấp xấp mấy miếng khiêm nhường rớt vô dĩa. Tới công đoạn cuối thì cả hai tay. Một tay cầm chai đen xì dầu một tay cầm chai giấm pha ớt đỏ, chụm đầu chai, nhanh lẹ xịt vô dĩa gỏi. Nửa bên trọng, nửa bên khinh. Bên khinh là xì dầu gạn đúng phần một. Bên trọng là giấm ớt gạn đúng phần hai. Hài hòa mặn, ngọt, chua,cay. Lại còn nhanh, rất nhanh (mà không lanh chanh) nhón tay cầm cọng rau quế, lại “xấp xấp” vô dĩa. Những sợi rau đều đặn như nhau!
Khách nhận dĩa, ngó ướm chừng, thấy dĩa nào cũng y dĩa nấy. Thiệt ra thì cũng có nhỉnh hơn vài cọng đu đủ, vài sợi rau, chút nước xì dầu, giấm ớt. Nhưng chỉ ngó bằng sự thèm thuồng hưởng thụ chớ đâu ngó bằng con mắt đong đo.
Tiếng là một dĩa nhưng khi nhúng ướt nước xì dầu thêm nước giấm chua ngọt thì eo sèo chỉ còn đâu hơn một gắp đũa. Một đũa thôi, cũng đủ nhớ đời, bởi vì quá chừng là ngon. Ngon không thể diễn tả bằng lời. Nam nhi chi chí chắc là phải là năm dĩa. Nữ nhi nhỏ nhẻ mang tiếng như là mèo ăn, chắc cũng là... ba dĩa mới ( chỉ vừa) tới bến !
Bởi vì, nói thiệt, là quá ngon.